Kiểm toán Nhà nước vừa công bố Báo cáo Tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2022. Theo đó, qua kiểm toán Báo cáo tài chính năm 2021 và hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vốn nhà nước tại Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN), Kiểm toán Nhà nước (KTNN) đánh giá EVN quản lý dòng tiền chưa hiệu quả.
Cụ thể, KTNN chỉ rõ trong kỳ kiểm toán EVN chưa có quy định về hạn mức số dư tiền gửi nhằm linh hoạt chuyển tiền gửi không kỳ hạn thành tiền gửi có kỳ hạn.
Việc cân đối dòng tiền năm và hàng tháng tại một số đơn vị chưa cân đối giữa nguồn tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn, trong đó: Một số thời gian còn duy trì một lượng tiền gửi không kỳ hạn, ít giao dịch nhưng chưa cân đối để gửi có kỳ hạn (Công ty mẹ - EVN, TCT Điện lực TPHCM, TCT Điện lực miền Nam); hoặc một số hợp đồng tiền gửi với kỳ hạn ngắn hơn thời gian ổn định của số dư tiền gửi trong năm (TCT Phát điện 3 - CTCP, Công ty CP Nhiệt điện Bà Rịa thuộc TCT Phát điện 3 - CTCP).
Công ty con báo lãi và nắm giữ hàng ngàn tỷ đồng tiền mặt
Điều đáng chú ý, mặc dù theo EVN, Tập đoàn này năm 2022 lỗ sau thuế hơn 20.000 tỷ đồng, nhưng 5 công ty con của EVN lại báo lãi và có số dư tiền gửi ngân hàng lên đến hàng nghìn tỷ đồng.
Thống kê sơ bộ từ báo cáo tài chính của 5 doanh nghiệp trực thuộc Tổng Công ty Điện lực Miền Bắc (EVNNPC), Tổng Công ty Điện lực Miền Trung (EVNCPC), Tổng Công ty Điện lực Miền Nam (EVNSPC), Tổng Công ty Điện lực Hà Nội (EVNHANOI) và Tổng Công ty Điện lực TPHCM (EVNHCMC) cho thấy, kết thúc năm 2022 các đơn vị này đều làm ăn tốt với doanh thu hàng chục nghìn tỷ đồng và lãi từ vài chục đến hàng trăm tỷ đồng.
Theo đó, lượng tiền gửi ngân hàng tại các công ty con của EVN trong năm qua đã lên tới hàng nghìn tỷ đồng. Chẳng hạn như trong năm 2022, Tổng Công ty Điện lực Miền Bắc có hơn 10.500 tỷ đồng tiền gửi ngân hàng. Tổng Công ty Điện lực miền Trung có khoảng 5.000 tỷ đồng.
Trong khi đó, số tiền gửi ngân hàng của Tổng Công ty Điện lực Miền Nam là gần 5.500 tỷ đồng. Tổng Công ty Điện lực Hà Nội có gần 5.000 tỷ đồng và Tổng Công ty Điện lực TPHCM có gần 4.000 tỷ đồng gửi ngân hàng.
Nhờ số tiền gửi ngân hàng lên đến hàng nghìn tỷ đồng đã giúp doanh nghiệp thu về hàng trăm tỷ đồng từ lãi tiền gửi, tiền cho vay.
Cụ thể, kết thúc năm 2022, thuyết minh báo cáo tài chính của Tổng Công ty Điện lực Miền Bắc cho thấy, lãi tiền gửi, tiền cho vay tại công ty gần 371 tỷ đồng.
Chỉ số này tại các doanh nghiệp khác thuộc EVN cũng ấn tượng không kém, cụ thể Tổng Công ty Điện lực Miền Trung thu về 405 tỷ đồng lợi nhuận trong năm, trong đó lãi tiền gửi, tiền cho vay đóng góp đạt gần 178 tỷ đồng; lãi tiền gửi năm 2022 của Tổng Công ty Điện lực Miền Nam hơn 170 tỷ đồng; Tổng Công ty Điện lực Hà Nội 166 tỷ đồng và Tổng Công ty Điện lực TPHCM là 155 tỷ đồng.
Việc EVN đang báo lỗ nặng và liên tục xin tăng giá điện trong khi các doanh nghiệp thuộc “hệ sinh thái” EVN vẫn báo lãi và có đến hàng ngàn tỷ đồng gửi ngân hàng cũng là vấn đề được các đại biểu quốc hội rất quan tâm và có ý kiến chất vấn tại kỳ họp thứ Năm, Quốc hội khóa XV vừa diễn ra.
Tập đoàn nắm giữ hơn 100.000 tỷ đồng tiền mặt
Trong khi đó, tại BCTC năm 2022, trong năm qua EVN ghi nhận doanh thu 463.000 tỷ đồng, tăng gần 9% so với thực hiện năm 2021. Trong đó, doanh thu bán điện chiếm đến 98,6%, tăng 9,3% so với năm trước.
Tính đến cuối năm, EVN lỗ lũy kế 13.336 tỷ đồng. Điều này khiến vốn chủ sở hữu giảm gần 10% còn 225.396 tỷ đồng. Nợ vay tài chính ở mức 324.265 tỷ đồng, trong đó 86% là nợ dài hạn.
Tính đến ngày 31/12/2022, lượng tiền mặt và tiền gửi của doanh nghiệp này đạt mức 101.527 tỷ đồng. Tổng tài sản của EVN đạt 666.165 tỷ đồng, giảm 5,6% so với đầu năm.
So sánh với các doanh nghiệp (ngoài ngân hàng) trên sàn và các tổng công ty Nhà nước khác, EVN đang là tập đoàn có lượng tiền mặt lớn nhất. Những tổng công ty, tập đoàn nổi tiếng với lượng tiền mặt lớn như VNPT, Hòa Phát, ACV, PV Gas... cũng không có lượng tiền nhiều bằng EVN. Số tiền gửi này cũng đã mang về cho tập đoàn hơn 3.700 tỷ đồng tiền lãi.
