Biên độ dao động trong chứng khoán
Biên độ dao động là thuật ngữ thể hiện số phần trăm của giá cổ phiếu có thể tăng hoặc giảm trong 1 phiên giao dịch. Nói cách khác, giá trần và giá sàn của 1 phiên giao dịch bằng giá tham chiếu cộng trừ biên độ dao động. Sàn HOSE quy định biên độ là 7% trong khi sàn HNX và UpCOM là 10% và 15% theo thứ tự.
Ví dụ: giá tham chiếu của cổ phiếu X trên sàn Horse ngày hôm nay là 30.000.000 VND. Biên độ dao động 7% là 2.100 VND. Giá trần (+7%) sẽ là 32.100.000 VND còn giá sàn (-7%) là 28.900.000 VND.
Ở phiên giao dịch đầu tiên khi một cổ phiếu lên sàn, giá tham chiếu là giá tham lý thuyết. Giá này được công ty chứng khoán khuyến nghị dựa trên giá cổ phiếu của các công ty cùng ngành đã niêm yết trước đó và được Sở giao dịch đồng ý. Để tránh tình trạng giá tham chiếu lý thuyết này không được xác đáng nên biên độ dao động cho lần niêm yết đầu này sẽ lớn hơn khá nhiều so với bình thường. Cụ thể, sàn Horse là 20% trong khi sàn HNX là 30% và sàn UpCom là 40%.
Giá trần giá sàn và cách tính
Giá trần là mức giá cao nhất trong một phiên giao dịch mà cổ phiếu có thể tăng lên. Nhà đầu tư muốn đặt lệnh cũng chỉ có thể giới hạn trong mức này.
Tương tự, giá sàn là mức giá thấp nhất trong một phiên giao dịch mà một cổ phiếu có thể giảm.
Giá trần = Giá tham chiếu + Biên độ dao động.
Giá sàn = Giá tham chiếu – Biên độ dao động.
Quy tắc làm tròn giá
Theo quy định thì biên độ dao động của sàn Horse, HNX và UpCOM lần lượt là 7%, 10% và 15%. Vấn đề là khi giá tham chiếu nhân với biên độ dao động đa phần là sẽ ra số lẻ. Vậy nên chúng ta có quy tắc làm tròn để xử lý vấn đề này.
Ví dụ: Cổ phiếu BVH trên sàn Horse với giá tham chiếu là 79.800 đồng/cổ phiếu.
Biên độ dao động của sàn Horse là 7% tương đương với 5,586. Theo cách tính lý thuyết thì giá trần là 79.80*(1+7%) = 85.386 và giá sàn là 79.80*(1-7%) = 74.214
Giá cổ phiếu BVH lớn hơn 50.000 đồng/cổ phiếu nên bước giá mỗi lần nhảy phải chia hết cho 100. Giá trần và giá sàn cũng không ngoại lệ.
Hai giá trị 5.500 và 5.600 là 2 giá trị gần với 5.586 nhất và thỏa mãn chia hết cho 100. Một quy định nữa là giá trị biên độ dao động làm tròn không được lớn hơn giá trị ban đầu. Vậy chỉ có giá trị 5.500 là thích hợp nhất.
Vậy giá trần của cổ phiếu BVH là 79.80 + 5.500 = 85.300 và giá sàn là 79.800 - 5.500 = 74.300.
