Thanh tra Chính phủ vừa công bố kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật trong công tác quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai, quản lý và khai thác tài nguyên khoáng sản, bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh Kiên Giang giai đoạn 2011-2017.
Tính đến cuối năm 2017, Ban quản lý đã ban hành quyết định giao đất, cho thuê đất cho 80 tổ chức để thực hiện dự án đầu tư, với tổng diện tích hơn 2.069 ha. Trong đó, đã bàn giao hơn 1.937 ha đất trên thực địa cho các chủ đầu tư, còn hơn 131 ha chưa bàn giao do chưa bồi thường giải phóng mặt bằng; diện tích đất cho thuê có mặt nước biển là gần 4 ha…
Thanh tra Chính phủ xác định Ban quản lý đã giao đất cho một số chủ đầu tư chưa phù hợp hoặc vượt diện tích so với chỉ tiêu sử dụng đất theo Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng đảo Phú Quốc đến năm 2030 được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định 633 (Quy hoạch 633) ngày 11/5/2010 và Quyết định 868 ngày 17/6/2015, vi phạm pháp luật, cụ thể là vi phạm khoản 1, điều 11, luật Đất đai 2003; khoản 1, điều 6, luật Đất đai 2013. Đơn cử, một số khu đất tại Bãi Trường được quy hoạch là đất công trình công cộng, cây xanh, mặt nước nhưng Ban quản lý đã giao cho nhà đầu tư thuê đất với mục đích thương mại, dịch vụ như dự án khu du lịch Tín Nghĩa Bãi Trường của Công ty TNHH thương mại dịch vụ Tín Nghĩa Bãi Trường với quy mô hơn 32 ha; dự án trung tâm du lịch tài chính, tập huấn và nghỉ dưỡng BIDV có quy mô 15ha do Ngân hàng BIDV làm chủ đầu tư.
Tại Khu kinh tế Phú Quốc, có 43 dự án với diện tích hơn 991 ha được chấp thuận chủ trương đầu tư, cấp chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc giao đất, cho thuê đất nhưng chủ đầu tư không triển khai hoặc chậm triển khai dự án chủ yếu do nguyên nhân chủ quan của các chủ đầu tư.
UBND tỉnh Kiên Giang đã chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra, giám sát tiến độ thực hiện các dự án, nhưng việc kiểm tra, giám sát chưa được thường xuyên, chậm xử lý thu hồi theo quy định của pháp luật.
Thanh tra Chính phủ còn phát hiện có một số công trình được xây dựng trái phép trong các khu chức năng nhưng các cơ quan quản lý thiếu kiểm tra, giám sát, chậm phát hiện và xử lý.
Điển hình là dự án khách sạn 5 sao Mường Thanh Phú Quốc với 400 phòng tại tổ 3, ấp Đường Bào, xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc do Tập đoàn Mường Thanh làm chủ đầu tư. Theo Thanh tra Chính phủ, dự án này đã xây dựng từ năm 2015, hoàn thành và đưa vào sử dụng nhưng hiện nay chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy phép xây dựng. Công trình xây dựng "chui" này nằm trên khu đất thuộc Dự án Sonasea Villas & Resort (do CTCP CEO Group là chủ đầu tư) do Mường Thanh đã mua lại. Sau hơn một năm xây dựng, tháng 12/2016 khách sạn đã đi vào hoạt động và thường xuyên đạt công suất khai thác 70%.
Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra các sai phạm của chủ đầu tư dự án khu Nghỉ dưỡng Pullman do Công ty cổ phần Milton làm chủ đầu tư, đã xây dựng hoàn thành nhưng chưa được cấp Giấy phép xây dựng.
Khách sạn Seashell do Công ty Cổ phần du lịch Phú Quốc làm chủ đầu tư được khởi công xây dựng vào tháng 1/2016 khi Giấy phép xây dựng đã hết hạn. Tháng 1/2018, Thanh tra Bộ Xây dựng đã phát hiện sai phạm và yêu cầu Thanh tra Sở Xây dựng lập biên bản vi phạm hành chính, đồng thời ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Sau đó, ngày 8-2-2018, Ban quản lý khu kinh tế Phú Quốc đã cấp giấy phép xây dựng cho Công ty cổ phần Du lịch Phú Quốc. Nhưng chủ đầu tư vẫn xây dựng sai phép đối với 2 khối tầng áp mái (diện tích 594,9 m2), chiều cao công trình vượt 5m so với giấy phép xây dựng.
Không chỉ vi phạm về xây dựng, sử dụng đất đai, Thanh tra Chính phủ còn phát hiện Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Kiên Giang có vi phạm pháp luật khi giảm 50% tiền sử dụng đất đối với CĐT một số dự án, với tổng số tiền thiệt hại ngân sách lên đến hơn 255 tỉ đồng cần phải truy thu. Cụ thể, Công ty cổ phần Lan Anh Phú Quốc - chủ đầu tư khu du lịch sinh thái Vũng Bầu (hơn 91 tỉ đồng); dự án trung tâm du lịch tài chính, tập huấn và nghỉ dưỡng BIDV (hơn 163 tỉ đồng), Công ty cổ phần đầu tư và phát triển Phú Quốc (dự án Sonasea Villas and Resort) và Công ty cổ phần Hải Phòng Phú Quốc (dự án khu du lịch, dịch vụ Bắc Bãi Trường) là hơn 48 tỉ đồng…
Thậm chí, cơ quan thuế tỉnh Kiên Giang đã miễn tiền thuê đất trong thời gian xây dựng cơ bản chưa đúng quy định của pháp luật cho 10 dự án, gây thiệt hại ngân sách với tổng số tiền hơn 53 tỉ đồng; 6 dự án được cơ quan thuế miễn tiền thuê đất theo chính sách ưu đãi đầu tư chưa đúng quy định luật, gây thiệt hại ngân sách hơn 93 tỉ đồng. Cục Thuế tỉnh Kiên Giang tính thuế đất cho dự án Udic Phú Quốc Resort của Công ty cổ phần đầu tư Phú Gia Phú Quốc có vi phạm pháp luật, gây thiệt hại NSNN hơn 29 tỉ đồng…
UBND tỉnh Kiên Giang có quyết định phê duyệt giá đất để thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với Công ty cổ phần Sài Gòn Sovico Phú Quốc tại dự án Khu du lịch sinh thái đảo Phú Quốc căn cứ vào bảng giá đất ban hành năm 2014. Sau khi tính ra tổng số tiền sử dụng đất và lệ phí trước bạ phải truy thu của Công ty cổ phần Sài Gòn Sovico Phú Quốc do xác định sai giá đất là 17,7 tỉ đồng. UBND tỉnh Kiên Giang chỉ đạo không phạt chậm nộp là trái thẩm quyền, chưa phù hợp quy định của luật Quản lý thuế, gây thiệt hại ngân sách nhà nước (NSNN) hơn 46 tỉ đồng.
UBND tỉnh Kiên Giang cấp giấy chứng nhận đầu tư, xác nhận ưu đãi, hỗ trợ đầu tư bổ sung cho Công ty TNHH Ngôi Sao là chủ đầu tư Dự án Khu du lịch sinh thái Ngôi Sao - Lucky Star Resort đã được ưu đãi đầu tư vào nông nghiệp nông thôn là trái quy định của pháp luật. Cục Thuế tỉnh Kiên Giang miễn gần 420 tỉ đồng tiền sử dụng đất cho thời gian 50 năm đối với Công ty TNHH Ngôi Sao không đúng quy định của pháp luật. Ban Quản lý khu kinh tế Phú Quốc đã cho phép công ty này chuyển từ hình thức giao đất sang hình thức thuê đất nên Thanh tra Chính phủ yêu cầu cần huỷ bỏ quyết định của Cục trưởng Cục Thuế trước đây, truy thu tiền sử dụng đất từ thời điểm quyết định giao đất đến khi có quyết định chuyển đổi từ hình thức giao đất sang thuê đất, với số tiền trên 62 tỉ đồng.
Ngoài ra, 7 chủ đầu tư chậm thực hiện nghĩa vụ tài chính đất đai đối với NSNN, nhưng cơ quan thuế không phạt chậm nộp theo quy định, dẫn đến gây thiệt hại NSNN và số tiền phạt chậm nộp phải truy thu về cho ngân sách lên đến hơn 167 tỉ đồng.
