Cụ thể, hiện nay trên mạng xã hội xuất hiện một số clip có hình ảnh nhân vật tự xưng là nhân viên y tế tại các bệnh viện lớn, lương y, tư vấn bệnh, quảng cáo thực phẩm bảo vệ sức khỏe là thuốc chữa bệnh để bán sản phẩm.
Trước đó, BV T.Ư Quân đội 108 cũng thông tin về việc mới đây xuất hiện một đoạn clip nhân vật tự xưng là bác sĩ của BV chia sẻ và giới thiệu cuốn sách mang tên "Minh triết trong ăn uống của người phương Đông". Cụ thể, người này khẳng định cuốn sách mới có thể chữa bệnh cho mọi người chứ không phải các phương pháp y học hiện đại. Việc mạo danh, lấy thương hiệu "bác sĩ BV T.Ư Quân đội 108" để trục lợi cá nhân, mua bán thực phẩm chức năng, thuốc, sách… có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người dân. BV T.Ư Quân đội 108 khẳng định BV chỉ có địa chỉ duy nhất tại số 1 Trần Hưng Đạo, Q.Hai Bà Trưng, Hà Nội; BV và cán bộ nhân viên BV không bán thực phẩm chức năng và không bán thuốc ngoài phạm vi BV.
Luật sư Nguyễn Thanh Hải - Giám đốc Công ty Luật TNHH An Hoàng Gia, Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội chia sẻ:
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 27 Nghị định 15/2018/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm: “Không sử dụng hình ảnh, thiết bị, trang phục, tên, thư tín của các đơn vị, cơ sở y tế, bác sỹ, dược sỹ, nhân viên y tế, thư cảm ơn của người bệnh, bài viết của bác sỹ, dược sỹ, nhân viên y tế để quảng cáo thực phẩm”.
Như vậy bất kỳ bác sỹ, lương y, nhân viên y tế nào tham gia quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe là vi phạm quy định của pháp luật hiện hành.
Điểm g Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP quy định với hành vi giả mạo bác sĩ dược sĩ “Cung cấp, trao đổi, truyền đưa hoặc lưu trữ, sử dụng thông tin số nhằm đe dọa, quấy rối, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác” sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.
Ngoài ra, việc các cá nhân mạo danh bác sỹ, lương y, nhân viên y tế…tạo cho khách hàng sự tin tưởng nhằm bán “thuốc” thì ở đây có hành vi gian dối, đưa ra những thông tin không đúng sự thật để lấy lòng tin của khách hàng nhằm chiếm đoạt tiền của khách hàng thì có thể bị xử lý hình sự với tội danh lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 174 BLHS 2015.
Trong trường hợp nếu bán thuốc là hàng giả, hành vi trên có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu thỏa mãn cấu thành của Tội sản xuất, buôn bán hàng giả theo quy định tại Điều 192 BLHS 2015; Khoản 42 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017. Tùy theo mức độ thiệt hại, thu lợi bất chính, giá trị hàng hóa, hậu quả của việc buôn bán hàng giả mà có thể bị xử lý hình sự với các mức phạt khác nhau.
Cục ATTP cũng khuyến cáo người tiêu dùng cần cảnh giác với các clip giới thiệu là bác sỹ, lương y, tư vấn bệnh, tư vấn dùng sản phẩm chữa bệnh; các clip giới thiệu từng là các bệnh nhân, dùng sản phẩm thực phẩm chức năng/thực phẩm bảo vệ sức khỏe có thể khỏi bệnh.
Người dân cần lưu ý các điểm sau đây trước khi mua và sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe:
1. Thực phẩm bảo vệ sức khỏe không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh. Trong trường hợp có bệnh, người dân cần tới cơ sở y tế để khám và được điều trị kịp thời.
2. Tra cứu thông tin liên quan đến công bố và quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe qua địa chỉ https://congkhaiyte.moh.gov.vn/ và https://nghidinh15.vfa.gov.vn/ trước khi quyết định chọn mua sản phẩm;
3. Đọc kỹ nhãn sản phẩm, trên nhãn thực phẩm bảo vệ sức khỏe luôn ghi dòng chữ: “Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh”; xem rõ về thành phần, tác dụng của sản phẩm để sử dụng cho phù hợp và bảo đảm sức khỏe;
4. Chọn mua các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe có ghi Tên, địa chỉ của thương nhân chịu trách nhiệm và Nhà sản xuất sản phẩm rõ ràng;
5. Mua sản phẩm phải có hóa đơn/đơn hàng của người bán để làm bằng chứng cho việc mua bán hàng hoá giữa hai bên.
Việc tin theo các nội dung quảng cáo sai sự thật khiến người bệnh không đến ngay các cơ sở y tế để được khám, chữa bệnh kịp thời sẽ bỏ qua giai đoạn điều trị khỏi bệnh, không những tổn thất về kinh tế mà còn tổn hại tới sức khỏe.