Hiện nay, ngày càng có nhiều người thắc mắc về việc bổ sung thực phẩm thích hợp sau tiêm vaccine COVID-19. Về vấn đề này, PV có cuộc trao đổi với PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó viện trưởng Viện dinh dưỡng quốc gia, Chuyên gia tư vấn dinh dưỡng tại Trung tâm dinh dưỡng Việt Đức.
Theo PGS.TS Lâm, không có một loại thực phẩm, chất dinh dưỡng, chất bổ sung riêng lẻ nào có thể ngăn chặn được sự xâm nhập của virus SARS-CoV-2. Tuy nhiên, sau tiêm vaccine COVID-19, chế độ ăn uống cân bằng, giàu dinh dưỡng có thể hỗ trợ và tối ưu hóa hoạt động của hệ miễn dịch, tăng cường sức đề kháng, củng cố tường thành chống lại mầm bệnh.
Theo bà Lâm, sau tiêm vaccine, chúng ta nên tăng cường nhóm các loại thực phẩm chống viêm, tập trung vào chất béo lành mạnh và thực phẩm ít qua chế biến.
"Chúng ta nên ăn đa dạng thực phẩm, nhưng cần đáp ứng đủ 5/8 nhóm thực phẩm dinh dưỡng để đảm bảo sức khỏe, tăng sức đề kháng như: ăn nhiều ngũ cốc, thịt các loại, trứng, sữa, các loại đậu, các loại rau có nhiều sắt, bổ sung chất béo lành mạnh. Nhất là trẻ em, người cao tuổi, trong khẩu phần ăn cũng cần đủ đạm, đủ chất béo, đủ chất đường bột, các vitamin khoáng chất giúp nâng cao miễn dịch. Ngoài ra, cần bổ sung vitamin D, đủ kẽm, ăn nhiều loại quả có vitamin C,…giúp miễn dịch tốt", PGS Lâm cho hay.
Theo PGS Nguyễn Thị Lâm, một số nghiên cứu chỉ ra chế độ ăn chống viêm bao gồm cà chua, dầu ô liu... có thể giúp giảm nguy cơ mắc COVID-19. Đặc biệt, những loại rau có màu xanh đậm chứa hàm lượng chất chống oxy hóa cao, giúp kháng viêm hiệu quả, ví dụ như bông cải xanh, súp lơ xanh, cải xoăn, cải bó xôi, rau ngót...
Các loại hạt như hạnh nhân, quả óc chó... luôn đứng đầu về giá trị dinh dưỡng, tăng cường sức khỏe. Hạnh nhân dồi dào vitamin E, ngăn ngừa và phòng bệnh cảm cúm, đồng thời chứa một lượng chất béo tốt. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích nên có một trong các loại hạt nói trên trong khẩu phần, theo đó, một khẩu phần ăn (30g) hạt hạnh nhân sẽ cung cấp cho cơ thể 30-50% lượng vitamin E được khuyến nghị hàng ngày.
PGS. TS Nguyễn Thị Lâm.
Hạt óc chó có công dụng cải thiện quá trình trao đổi chất và kiểm soát tiểu đường, là nguồn cung cấp Omega-3 dồi dào, tốt cho tim mạch, giảm cholesterol xấu. Loại hạt này cũng có chức năng kháng viêm và kiểm soát cân nặng hiệu quả.
Các loại cũng cá rất giàu chất dinh dưỡng, chứa nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể như vitamin A, D, magie, kẽm. Đặc biệt, một số loại cá chứa lượng lớn Omega-3 như cá hồi, cá thu, cá trích, cá mòi... có tác dụng chống viêm, tăng cường hệ miễn dịch. Bác sĩ khuyên nên ăn tăng cường ăn cá, ít nhất 2-3 lần một tuần.
"Đặc biệt khi tiêm vaccine về nhiều người mệt và sốt gây ra tình trạng chán ăn thì chúng ta có thể ăn súp, ăn mì. Đồng thời, có thể sử dụng một số thực phẩm, đồ uống chống buồn nôn như trà gừng hoặc gừng tươi, bạc hà...
Bên cạnh đó, sau tiêm, cơ thể thường có các dấu hiệu đau sốt. Việc bổ sung nước càng có vai trò quan trọng, đặc biệt là vào những ngày nắng nóng. Nước giữ vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe, giúp máu lưu thông tốt, cung cấp đầy đủ oxy đến các tế bào, giúp hệ miễn dịch làm việc tốt hơn. Nước còn giúp các tế bào loại bỏ độc tố và các nguyên nhân gây bệnh một cách tự nhiên.
Tùy vào tuổi, giới tính, cân nặng của mỗi đối tượng mà nên có số lượng nước uống trong ngày khác nhau, trung bình nên uống khoảng 2 lít/24h, khi sốt sẽ được uống nhiều hơn. Khoảng 20-50% nước đến từ thức ăn, lượng nước còn lại cần được bổ sung đều trong ngày và phân bố đều trong 4 thời điểm: sau khi thức dậy đến giữa buổi sáng, giữa sáng đến trưa, giờ ăn trưa đến giữa buổi chiều, giữa chiều đến giờ ăn tối. Khi uống nước, nên uống từ từ và chia nhỏ lượng nước cần uống".
Bên cạnh những thực phẩm nên ăn, PGS.TS Lâm cũng khuyến cáo những thực phẩm và đồ uống nên tránh sau khi tiêm vaccine COVID-19.
"Nên tránh uống rượu sau khi tiêm vaccine COVID-19 vì rượu có thể ức chế miễn dịch, làm cơ thể mất nước. Uống rượu làm suy giảm khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể, tăng nguy cơ biến chứng và có thể gây khó khăn cho việc phân biệt giữa phản ứng của rượu và phản ứng của vaccine", PGS.TS Lâm nói.
"Không ăn thực phẩm nhiều chất béo bão hòa như thức ăn nhanh, thức ăn chế biến bằng cách chiên, rán, nướng nhiều mỡ như gà rán, xúc xích, lạp xưởng, khoai tây chiên... chứa nhiều chất béo bão hòa làm tăng phản ứng viêm trong cơ thể, gây tác hại cho sức khỏe".
