Sứa là một loại sinh vật biển có thân mềm, nhiều xúc tu dài, với nhiều kích thước và màu sắc khác nhau. Trên thế giới có khoảng hơn 200 loài sứa, một số trong đó có độc và không ăn được nhưng ngược lại cũng có nhiều loại sứa ăn được, điều quan trọng là phải tiêu thụ chúng một cách an toàn.
Có khoảng 11 loại sứa được xác định là an toàn để ăn. Sứa rất nhanh hỏng nên việc chế biến và bảo quản vô cùng quan trọng.
Các loại sứa khác nhau cũng có sự chênh lệch về hàm lượng chất dinh dưỡng nhưng nhìn chung, các loại sứa ăn được đều chứa ít calo, nhiều protein, chất chống oxy hóa và các khoáng chất quan trọng.
Nộm sứa là một món ăn được nhiều người ưa thích. |
Trong 58 gam sứa có chứa khoảng:
- Lượng calo: 21
- Chất đạm: 3 gam
- Chất béo: 1 gam
- Selenium: 45% giá trị hàng ngày (DV)
- Choline: 10% DV
- Sắt: 7% DV
- Các khoáng chất khác: Canxi, magie và phốt pho
Mặc dù ít chất béo nhưng các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khoảng một nửa chất béo trong sứa là từ các axit béo không bão hòa đa (PUFAs), bao gồm cả axit béo omega-3 và omega-6, những chất rất cần thiết trong chế độ ăn uống.
Axit béo không bão hòa đa (PUFAs) nói chung và axit béo omega-3 nói riêng có nhiều lợi ích liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim, ung thư, tốt cho não bộ và mắt, tăng cường hệ miễn dịch, chống lão hóa...
Nghiên cứu khoa học chỉ ra một số loại sứa còn chứa hàm lượng polyphenol cao, đây là những hợp chất có trong tự nhiên đã được chứng minh là có tác dụng chống oxy hóa mạnh. Thường xuyên tiêu thụ thực phẩm giàu polyphenol sẽ thúc đẩy chức năng não và bảo vệ chống lại một số bệnh mãn tính, bao gồm bệnh tim, tiểu đường tuýp 2 và ung thư.
Sứa biển cần được sơ chế đúng cách để loại bỏ những rủi ro với sức khỏe. |
Ở một số quốc gia châu Á, người ta chuộng ăn sứa vì món ăn này mang đến nhiều lợi ích sức khỏe, bao gồm giúp điều trị huyết áp cao, viêm khớp, đau xương, loét và các vấn đề tiêu hóa.
Trong đông y, sứa được dùng làm thuốc và được gọi là hải triết hoặc thủy mẫu, sứa được dùng làm thành phần trong một số bài thuốc dân gian bởi các công dụng tuyệt vời của nó.
Rủi ro khi ăn sứa biển
Bên cạnh những lợi ích mà sứa mang lại cho sức khỏe, vẫn còn tiềm tàng nhiều rủi ro ăn loại sứa này nếu không biết sơ chế đúng cách vì độc tố trong sứa gây hại cho tính mạng người ăn - Cục An toàn thực phẩm Bộ Y tế khuyến cáo.
Phản ứng dị ứng: Sứa thường an toàn đối với hầu hết mọi người. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp bị phản ứng phản vệ sau khi ăn sứa đã nấu chín.
Vi khuẩn và mầm bệnh: Nếu không được làm sạch và chế biến đúng cách, sứa có thể chứa các loại vi khuẩn hoặc mầm bệnh nguy hiểm gây hại cho sức khỏe của bạn.
Hàm lượng nhôm cao: Trong quá trình chế biến sứa, người ta sẽ dùng tới phèn. Đây là một hợp chất hóa học gọi là nhôm kali sunfat đôi khi được sử dụng làm chất phụ gia để bảo quản thực phẩm. Mặc dù Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã chứng nhận đây là chất an toàn nhưng lượng nhôm lưu lại trong sứa sau khi dùng vẫn rất đáng lo ngại.
Hàm lượng nhôm trong chế độ ăn uống quá cao có thể dẫn đến bệnh Alzheimer và bệnh viêm ruột (IBD).
Sứa đỏ cũng là món ăn được nhiều người lựa chọn vào những ngày hè oi nóng. |
Những người không nên ăn sứa
Những đối tượng dưới đây không nên ăn hoặc hạn chế ăn sứa:
- Trẻ em dưới 8 tuổi không được ăn sứa, kể cả những loại sứa đã được chế biến vì rất dễ bị ngộ độc.
- Người bị dị ứng với hải sản.
- Người mới ốm dậy.
- Người bị suy nhược cơ thể.
- Người từng bị ngộ độc thực phẩm.