Trong Hội nghị cung cấp thông tin về Tháng hành động phòng, chống ma túy diễn ra vào ngày 18/6, đại diện Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy cho biết, năm 2023, Fentanyl – một loại ma túy cực độc đang bị lạm dụng phổ biến tại Mỹ và một số nước là nguyên nhân của khoảng 100.000 ca tử vong (từ 18 đến 45 tuổi) do sử dụng quá liều. Fentanyl được bán dưới dạng viên nén, dạng bột hoặc dung dịch với các tên quen thuộc như “sứ trắng”, “heroin tổng hợp”… Đôi khi chúng được bán lẻ dưới dạng bột hòa với cocain hoặc heroin hoặc dưới dạng tân dược chứa Fentanyl giả.
 |
| Ảnh minh họa - https://suckhoeviet.org.vn/ |
Về mặt y tế, Fentanyl là một chất thuộc nhóm thuốc giảm đau Opioid (nhóm các chất tự nhiên và tổng hợp có nguồn gốc từ thuốc phiện), đây là chất giảm đau rất mạnh (gấp 100 lần morophine, 50 lần heroin) được sử dụng có kiểm soát (kê theo đơn) trong điều trị bệnh ở nhiều nước bằng cách tiêm, bơm vào đường truyền dịch, xịt vào mũi, đặt vào miệng hoặc dán miếng dán lên da.
Tuy nhiên, Fentanyl đã được tổng hợp bất hợp pháp và sử dụng như một loại ma túy, thường trộn lẫn với heroin, cocain hoặc ma túy tổng hợp để tăng độ “phê”. Fentanyl và các chất dẫn xuất của nó có độc tính rất mạnh nên dẫn đến tử vong cho người sử dụng bất hợp pháp cao hơn nhiều so với heroin.
Việt Nam đã đưa Fentanyl vào Danh mục II (các chất ma túy được dùng hạn chế trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, điều tra tội phạm hoặc trong lĩnh vực y tế theo quy định của cơ quan có thẩm quyền) tại Nghị định số 57/2022/NĐ-CP ngày 25/8/2022 của Chính phủ. Các dẫn xuất của Fentanyl như: Alfetanil, Remifentanil, Selfentanil, Acetylfentanyl, Butyrfentanyl, Furanylfentanyl… cũng được quy định trong danh mục các chất ma túy thuộc Nghị định số 57.
Việc sử dụng Fentanyl và các chất dẫn xuất của nó không vì mục đích chữa bệnh có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng về mặt sức khỏe. Mức độ dung nạp và lệ thuộc đối với các chất này rất lớn, có thể đạt ngưỡng cao một cách nhanh chóng. Sử dụng Fentanyl được điều chế bất hợp pháp nguy hiểm hơn rất nhiều các sản phẩm ma túy thông thường vì những sản phẩm này không được kiểm định chất lượng, chỉ một hàm lượng cực nhỏ (2 miligam) đã có thể gây tử vong cho người sử dụng.
Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy cho biết, qua công tác giám định, hiện chưa phát hiện Fentanyl và các chất dẫn xuất của nó tại Việt Nam. Tuy nhiên, trước xu thế mở rộng thị trường của các loại ma túy từ châu Mỹ sang khu vực châu Đại Dương, lan rộng sang châu Á, việc xuất hiện loại ma túy này tại khu vực và Việt Nam là tất yếu. Trong khu vực Đông Nam Á, Fentanyl đã được phát hiện, thu giữ tại Myanmar, Lào, Thái Lan.
Do đó, để phòng tránh hiểm họa Fentanyl, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy sẽ tăng cường đẩy mạnh tuyên truyền cho toàn dân, nhất là thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên về tác hại của hiểm họa ma túy; chú trọng vào các loại ma túy mới; ma túy “núp bóng” dưới dạng thực phẩm, đồ uống, thuốc lá, thảo mộc (cỏ mỹ), bóng cười… vận động quần chúng nhân dân phát hiện, thông báo, tố giác kịp thời cho lực lượng công an.
Cục cũng sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng như: Hải quan, Quản lý thị trường, Công thương, Y tế, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tăng cường công tác kiểm tra, phát hiện, xử lý các loại hàng hóa là thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử không rõ nguồn gốc được nhập vào Việt Nam và việc xuất nhập khẩu, lưu thông, kê đơn, sử dụng thuốc chứa Fentanyl trong điều trị…
