Dự án Nhà máy xử lý rác thải Seraphin của Công ty Cổ phần Công nghệ Môi trường xanh Seraphin (Công ty Seraphin) tại bãi rác Đông Vinh (TP.Vinh) được UBND tỉnh Nghệ An chấp nhận dự án đầu tư tại Quyết định số 3793/QĐ-UB-ĐT ngày 6/10/2003, với công suất xử lý 200 tấn/ngày đêm.
Để thực hiện dự án xử lý rác thải tại bãi rác Đông Vinh, Công ty Seraphin được UBND tỉnh Nghệ An cho thuê 30.474 m2 đất có vị trí tiếp giáp với bãi rác Đông Vinh để xây dựng nhà máy xử rác thải, phần diện tích này đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với thời hạn thuê là 20 năm tính từ ngày 30/6/2004.
Tháng 5/2005, Nhà máy xử lý rác thải Seraphin bắt dầu đi vào hoạt động. Rác thải được xử lý bao gồm rác tươi (rác thải sinh hoạt phát sinh hàng ngày) và rác khô (rác đã chôn lấp tại bãi rác Đông Vinh). Đến năm 2006, Nhà máy xử lý rác thải Seraphin không xử lý rác tươi mà chỉ xử lý rác khô từ bãi rác Đông Vinh. Tính đến hết tháng 7/2013, Nhà máy xử lý rác thải Seraphin đã nhập vào 242.970 tấn rác; trong đó khối lượng rác tươi là 9.343,5 tấn (chiếm 3,8%) còn lại 233.626,5 tấn là khối lượng rác đã được chôn lấp tại bãi rác Đông Vinh (chiếm 96,2%).
Do Nhà máy xử lý rác thải Seraphin xuống cấp, hoạt động gây ô nhiễm môi trường nên UBND tỉnh đã ra Thông báo số 06 ngày 3/1/2014 yêu cầu, Nhà máy xử lý rác thải chấm dứt hoạt động. Sau khi dừng hoạt động, Nhà máy xử lý rác thải Seraphin đã tháo dỡ hết nhà xưởng để lại núi rác khoảng 84.000 tấn chưa xử lý. Điều đáng nói, mặc dù số rác khổng lồ nói trên vẫn chưa được xử lý nhưng UBND TP.Vinh vẫn thanh toán cho Công ty Seraphin khoản kinh phí lên tới hơn 41 tỉ đồng.
Cho đến nay, hàng nghìn tấn rác thải vẫn chưa được xử lý, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của hàng ngàn người dân nơi đây. Trao đổi với báo Người Lao Động, Anh Trần Văn Hạnh, trú xã Nghi Kim, TP.Vinh, bức xúc: "Cứ tưởng bãi rác ngừng hoạt động, rác thải được dọn đi, sẽ không còn cảnh phải sống chung với mùi hôi thối và nước bẩn. Ai ngờ, cả chục năm nay rác vẫn không được dọn đi, dân chúng tôi vẫn phải tiếp tục sống chung với ô nhiễm".
Ông Trần Anh Tấn, Chủ tịch UBND xã Hưng Đông, cho biết: Bãi rác Đông Vinh rộng khoảng 11 ha, ngừng hoạt động gần chục năm nay nhưng vẫn còn một lượng lớn rác chưa được di chuyển đi. Thực tế trên gây ô nhiễm ảnh hưởng trực tiếp đến đến đời sống của nhiều hộ dân. Xã nhiều lần kiến nghị di dời toàn bộ số rác thải tồn đọng ở bãi rác Đông Vinh đi nhưng hiện vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.
Liên quan đến vấn đề này, tháng 4/2020, UBND TP.Vinh có văn bản báo cáo phương án xử lý Nhà máy xử lý rác thải Seraphin gửi UBND tỉnh Nghệ An và các Sở, ngành có liên quan.
Theo báo cáo, việc tiếp tục cho Nhà máy xử lý rác thải Seraphin hoạt động trở lại tại bãi rác Đông Vinh là không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, được UBND tỉnh phê duyệt và quy hoạch của TP.Vinh đến năm 2030 và tầm nhìn 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Chính vì thế, TP.Vinh đề xuất với UBND tỉnh xem xét, cho Công ty Seraphin di dời nhà máy xử lý rác thải vào Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nghi Yên (xã Nghi Yên, huyện Nghi Lộc).
Công ty Seraphin sẽ chuyển đổi công nghệ xử lý rác theo công nghệ đốt rác phát điện và chấm dứt, kết thúc dự án này tại bãi rác Đông Vinh.
UBND TP.Vinh cho rằng, Công ty Seraphin có trách nhiệm giải quyết 84.000 tấn rác thải còn tồn đọng tại khu vực nhà máy mà thành phố đã thanh toán kinh phí xử lý.
